«Η αφαίρεση με οποιοδήποτε τρόπο ηλεκτρικής ή άλλης ενέργειας με σκοπό την παράνομη ιδιοποίηση της, συνιστά το αδίκημα της ρευματοκλοπής.»
Πρόσφατα, δημοσιοποιήθηκε η απόφαση του Αρείου Πάγου, που βάζει κι άλλα κομμάτια στο πάζλ της έννοιας Ρευματοκλοπή:
όταν, λοιπόν, κάποιος επεμβαίνει στον μετρητή της ΔΕΗ, και με οποιονδήποτε τρόπο μέσω τεχνικών μέσων , και χωρίς να αναγράφει το ρεύμα, που καταναλώθηκε, από τα πρόσωπα, που τον κατέχουν μετά από συμφωνία με τη ΔΕΗ, και αναγράφεται μικρότερος αριθμός μονάδων κατανάλωσης από τον πραγματικό.
Με το σκεπτικό αυτό το Ζ Ποινικό τμήμα του ανωτάτου δικαστηρίου της χώρας, αναίρεσε απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου σε βάρος ιδιοκτήτριας ακινήτου η οποία καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 8 μηνών, με τριετή αναστολή, για κλοπή ηλεκτρικής ενέργειας κατ’ εξακολούθηση, καθώς περιέχει ασαφείς και αντιφατικές αιτιολογίες και, ως εκ τούτου, στερείται νόμιμης βάσης, αφού καθίσταται ανέφικτος ο αναιρετικός λόγος ως προς τα στοιχεία που συνιστούν τη νομοτυπική μορφή του εγκλήματος της κλοπής ηλεκτρικής ενέργειας και γενικότερα την ταυτότητα της εν λόγω πράξης. Οι αρεοπαγίτες παρέπεμψαν την υπόθεση για νέα κρίση πίσω στο ίδιο δικαστήριο με άλλη σύνθεση.
Απόσπασμα της απόφασης.
Κατά την παρ. 1 του άρθρου 372 του ΠΚ “όποιος αφαιρεί ξένο (ολικά ή εν μέρει) κινητό πράγμα από την κατοχή άλλου με σκοπό να το ιδιοποιηθεί παράνομα, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών και αν το αντικείμενο της κλοπής είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών”.
Κατά δε την παρ. 2 του αυτού άρθρου κινητό πράγμα θεωρείται κατά τον Κώδικα και η ενέργεια του ηλεκτρισμού, του ατμού και κάθε άλλη ενέργεια. Από τις διατάξεις αυτές, δια των οποίων προστατεύεται το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, προκύπτει ότι για την στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της κλοπής απαιτείται η από τον δράστη, με θετική ενέργεια, αφαίρεση από την φυσική κατοχή άλλου, ξένου, ολικά ή εν μέρει, κινητού πράγματος, μη ανήκοντος κατά κυριότητα σ’ αυτόν, αυτογνωμόνως, χωρίς την συναίνεση του έχοντος δικαίωμα επ’ αυτού ιδιοκτήμονος, με σκοπό την παράνομη ιδιοποίηση του.
Η αφαίρεση συνίσταται στην άρση της επί του κινητού πράγματος υφισταμένης ξένης κατοχής και την θεμελίωση νέας επ’ αυτού κατοχής από τον δράστη ή τρίτον με σκοπό την παράνομη ιδιοποίηση.
Αποτελεί δε κλοπή και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο αφαίρεση ηλεκτρικής ή άλλης ενέργειας με σκοπό την παράνομη ιδιοποίησή της. Τέτοια κλοπή ενεργείας του ηλεκτρισμού, επιτυγχάνεται κυρίως και αμέσως με την μη αναγραφή του αναλισκομένου ρεύματος στον μετρητή με την δια τεχνικών μέσων καθ’ οιονδήποτε τρόπο επέμβαση σ’ αυτόν (μετρητή της Δ.Ε.Η.), η οποία παρέχει προνομιακώς ηλεκτρικό ρεύμα στους συμβαλλόμενους με αυτή, ώστε αυτός (μετρητής) να δείχνει λιγότερες μονάδες αναλισκομένου ρεύματος καθ’ εκάστη χρονική περίοδο.

Αφορμή στάθηκε η εκδίκαση αίτησης ” της αναιρεσείουσας – κατηγορουμένης Α. Π. του Κ., κατοίκου …, που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Αλέξιο Μαρκόπουλο, για αναίρεση της υπ’αριθ. ΗΤ3555/2018 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών. Με πολιτικώς ενάγουσα την Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία “… Α.Ε.”, και διακριτικό τίτλο “… Α.Ε.” νομίμως εκπροσωπουμένη, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Γεώργιο Κάβουρα.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ’ αυτή, και η αναιρεσείουσα – κατηγορουμένη ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που περιλαμβάνονται στην από 20 Δεκεμβρίου 2018 και με αριθμό 50043/2018 αίτηση αναίρεσης, η οποία ασκήθηκε ενώπιον του Γραμματέα του Πρωτοδικείου Αθηνών και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 33/2019.
Αφού άκουσε Τους πληρεξούσιους δικηγόρους των διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και την Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναιρέσεως.” (Από την επίσημη νομολογία του Αρείου Πάγου)

Το φαινόμενο της ρευματοκλοπής δεν ξέσπασε αναπάντεχα. Πολλές υποθέσεις ανάλογες έχουν καταγραφεί στο περασμένο έτος και αναφέρουμε ενδεικτικά αυτήν, που στοίχισε 1,7 εκατ. € στον ΔΕΔΔΗΕ.
Στη Δυτική Αττική το έτος 2018, σπείρα είχε εντοπιστεί, σύμφωνα με το διαβιβαστικό της Αστυνομίας, που είχε αναπτύξει πελατολόγιο 600 ατόμων.Από τα 9 μέλη της, εγκέφαλος ήταν φερόμενος ως άνεργος, με γνώσεις όμως ηλεκτρολόγου, ο οποίος «πείραζε» τα ρολόγια. Από τους υπόλοιπους, κάποιοι είχαν αναλάβει να βρίσκουν τους «πελάτες» και κάποιοι λιγότεροι αφού είχαν μάθει στην πορεία τη «δουλειά» συνέδραμαν τον αρχηγό στο «πείραγμα». Η «ταρίφα», σύμφωνα πάντα με την Αστυνομία ήταν 50 με 100 ευρώ στους μικρούς πελάτες ενώ στους μεγάλους, κυρίως δηλαδή τα καταστήματα, ήταν το 10% της μείωσης. Τα παράνομα έσοδα της οργάνωσης ξεπλένονταν μέσω κερδισμένων δελτίων του ΟΠΑΠ και μάλιστα ο ιδιοκτήτης του «συνεργαζόμενου» πρακτορείου ήταν επίσης «πελάτης» του κυκλώματος.

Σε κάθε περίπτωση, το σχετικό εγχειρίδιο που εξέδωσε το 2017 η ΡΑΕ, δημοσιοποιήθηκε στο ΦΕΚ, σε εφαρμογή του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, περιείχε αυστηρό πλαίσιο για τον ΔΕΔΔΗΕ. Αναφέρουμε ορισμένα σημαντικά σημεία:
-Οι αιφνιδιαστικοί έλεγχοι παροχών θα διενεργούνται είτε στο πλαίσιο σχετικών ερεθισμάτων και αναφορών κατά τα προεκτεθέντα (αναφορές για κομμένες σφραγίδες κιβωτίου ή κελύφους μετρητή, ίχνη επέμβασης στην μετρητική διάταξη κλπ), είτε στο πλαίσιο στοχευμένων ελέγχων με ή χωρίς προϋπάρχον ερέθισμα και μάλιστα χωρίς προειδοποίηση του καταναλωτή. Κι αυτό γιατί, όπως αναφέρεται, σε πολλές περιπτώσεις είναι δυνατό να αρθούν οι παρεμβάσεις χωρίς εμφανές και απτό αποτύπωμα, με αποτέλεσμα πρότερη ενημέρωση του καταναλωτή να του έδινε το απαιτούμενο χρονικό περιθώριο να «κρύψει» τα ίχνη των παρεμβάσεων.
-Η παροχή διακόπτεται επί τόπου μόνο στις περιπτώσεις τροφοδότησης από το Δίκτυο χωρίς να υπάρχει σύμβαση με προμηθευτή, καθώς και στις περιπτώσεις που υφίσταται σύμβαση με προμηθευτή αλλά η παροχή έχει διακοπεί για τον οποιονδήποτε λόγο και διαπιστώνεται αυθαίρετη επανασύνδεση ή και ρευματοκλοπή.
-Επίσης, η παροχή διακόπτεται σε περίπτωση που ο τρόπος διενέργειας της ρευματοκλοπής ενέχει κινδύνους είτε για τον διαπράττοντα αυτήν, είτε και για παρακείμενους καταναλωτές (όπως π.χ. σε περίπτωση διακοπής της συνέχειας του ουδετέρου και της σύνδεσής του στη γείωση) και μέχρι την άρση της επικινδυνότητας με αποκατάσταση από πλευράς του χρήστη των ορθών συνδέσεων.
-Ως χρονικό σημείο έναρξης της ρευματοκλοπής θεωρείται το σημείο από το οποίο εμφανίζεται σταθερά αισθητή μείωση της κατανάλωσης στην εν λόγω παροχή.
-Στις περιπτώσεις που εντοπίζεται αυθαίρετη επανασύνδεση σε κομμένες παροχές (απενεργοποίηση ή διακοπή λόγω χρέους ή για άλλο λόγο, όπως οικειοθελής διακοπή, παραβίαση όρου σύμβασης σύνδεσης, μη ανανέωση εργοταξιακής παροχής κλπ), με ή χωρίς ταυτόχρονη ρευματοκλοπή, για τον υπολογισμό του καταλογιζόμενου ποσού χρησιμοποιείται αναλόγως η καταγραφείσα ή εκτιμηθείσα ποσότητα ενέργειας, για την περίπτωση που η αυθαίρετη επανασύνδεση συνδυάζεται και με ρευματοκλοπή, με έναρξη την ημερομηνία αρχικής αποκοπής.

Μάλλον ήταν εύστοχο το εγχειρίδιο.
Σε δηλώσεις, που είχαν διατυπωθεί από τον κ. Ν. Δρόσο, Διευθυντή Χρηστών Δικτύου της ΔΕΔΔΗΕ στην εσπερίδα με θέμα «Λιανική αγορά ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου και καταναλωτές», που πραγματοποίησε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στο πλαίσιο της 84ης ΔΕΘ, στο σύνολο των εξυπηρετούμενων μέχρι σήμερα περιπτώσεων:
· 23% των υπόχρεων προχωρούν σε εφάπαξ καταβολή (15% επί των εισπράξεων)
· 87% των υπόχρεων αποπληρώνουν με δόσεις (85% επί των εισπράξεων)
Στο σύνολο όλων των διεκπεραιωμένων μέχρι σήμερα περιπτώσεων, περίπου 60% εξυπηρετούνται, 5% δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, 15% είναι προς διερεύνηση και 20% είναι αμιγώς μη εξυπηρετούμενες.

Στη νέα εποχή των ΑΠΕ, ίσως οι χαμηλές τιμές τιμές να συμβάλλουν στη περαιτέρω εξάλειψη του φαινομένου…

Το σύστημα αποθήκευσης ενέργειας είχε τεθεί σοβαρά επί τάπητος, ήδη, από το 2014, όταν η Κομισιόν ανακοίνωνε το Ενεργειακό Σχέδιο με τους στόχους για το 2030. Άλλωστε χωρίς την ορθολογική και αποδοτική του διαχείριση, δεν δύναται ισορροπία στο ηλεκτρικό σύστημα, που θα στηρίζεται σε ΑΠΕ, το ενεργειακό αποτύπωμα κτιρίων, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και άλλες καινοτομίες. Στο πλέγμα στόχων, λοιπόν, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ένταξη των κτηρίων Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης Ενέργειας (Nearly Zero Energy Buildings – NZEBs) στο κτιριακό απόθεμα. Τα NZEBs χαρακτηρίζονται από μειωμένη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ παράλληλα οι περισσότερες από τις ενεργειακές τους ανάγκες καλύπτονται τοπικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και κυρίως από Φωτοβολταϊκά. Συνεπώς, καθίσταται επιτακτική ανάγκη η αναβάθμιση του συστήματος αποθήκευσης, ώστε να εκτελεί παράλληλα κι άλλες προβλεπόμενες λειτουργίες.
Μια πρώτη απόπειρα εκτίμησης της νέας εποχής ηλεκτρικής ενέργειας αποτελείται από το ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο PV-ESTIA, σε Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία και Σκόπια, με εργασίες από το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ. Το εγχείρημα αυτό,όπως ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2018, επιδιώκει την προώθηση της ενσωμάτωσης φωτοβολταϊκών συστημάτων και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας σε εμπορικά κτήρια και κτήρια κατοικιών και δημοσίου συμφέροντος διευκολύνοντας έτσι τη μετατροπή τους σε κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (Nearly Zero Energy Buildings – NZEBs).
Πρόκειται επί της ουσίας για δύο projects, που αλληλοσυνδέονται και αφορούν το έργο StoRES, στο πλαίσιο του προγράμματος «Interreg Balkan-Med», που επιδιώκει τον σχεδιασμό μιας βέλτιστης πολιτικής με στόχο την αποδοτική ενσωμάτωση φωτοβολταϊκών στοιχείων και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας (ΣΑΕ) στο ηλεκτρικό δίκτυο. Το πρώτο project αφορά την επέκταση εφαρμογής φωτοβολταϊκών συστημάτων σε καταναλωτές, με τη χρήση μπαταριών αποθήκευσης ενέργειας για όλους, ενώ το δεύτερο επαυξάνει την αποθήκευση ενέργειας σε κτήρια με εγκατεστημένα φωτοβολταϊκά στοιχεία. Οι πιλοτικές εγκαταστάσεις έχουν επιλεγεί προσεκτικά, με σκοπό να εξεταστεί, αν και με ποιο τρόπο, η διαστασιολόγηση των ΣΑΕ και οι διάφορες γεωγραφικές συνθήκες επηρεάζουν την απόδοση του προτεινόμενου καινοτόμου συστήματος διαχείρισης. Τα πρώτα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν σε διεθνή ημερίδα 5/12/2019 καταδεικνύοντας ελλείψεις σε κανονιστικά πλαίσια, ενημέρωση εμπλεκόμενων φορέων, έλλειψη υλοποιήσιμων στρατηγικών σε οικιακό και τριτογενή τομέα, ανάγκη δημιουργίας σε πλαίσια-κίνητρα για τεχνικούς και επενδυτές.
Κάπως έτσι, γίνεται αντιληπτή η ανησυχία του βιομηχανικού τομέα, ότι στην αγορά πρέπει, να γίνονται επενδύσεις βιώσιμες. Άλλωστε, είναι ανάγκη, να διασφαλίζεται η δυνατότητα για ένα σύστημα BESS (Battery Energy Storage Systems) να εκτελεί διαφορετικές λειτουργίες και να συμμετάσχει σε διαφορετικές αγορές ενέργειας (day-ahead, intraday market ή capacity market) σε επίπεδο Ρυθμιστή και Διαχειριστή Ενέργειας.

Μια τέτοια υπηρεσία είναι το λεγόμενο capacity firming, μια εκ των λειτουργιών ενός συστήματος BESS. Το σύστημα αποθήκευσης συνδράμει είτε με το να απορροφά είτε να αποθηκεύει την ενέργεια και να καλύπτει αυτές τις διαφορές. Πρόκειται για ένα εργαλείο κρίσιμης σημασίας για τους συμμετέχοντες στην αγορά με χαρτοφυλάκια ΑΠΕ, δεδομένου ότι οι όποιες αποκλίσεις επιφέρουν επιβαρύνσεις, οι οποίες, μάλιστα, θα βαίνουν αυξανόμενες με το πέρασμα του χρόνου και την περαιτέρω ωρίμανση της αγοράς. Άλλες χρήσιμες επικουρικές υπηρεσίες που δεν αφορούν μονάχα της ΑΠΕ αλλά εν γένει το ηλεκτρικό σύστημα είναι η ρύθμιση της συχνότητας και της τάσης (frequency regulation, voltage regulation, black start) ή συνιστούν έναν αξιόπιστο και ανταγωνιστικό τρόπο απελευθέρωσης ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο.

Στην κατεύθυνση αυτή κινείται συνολικά η Ευρώπη , δυναμικά, λόγω της καθυστερημένης ανάπτυξης πρωτοβουλιών. Συγκεκριμένα, στον κλάδο της κατασκευής μπαταριών, οι οποίες θα χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά και σε δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, και σε πολλούς άλλους τομείς, διαφαίνεται σουηδική δραστηριότητα. Με χρηματοδότηση ύψους 1 δισ. ευρώ από τη Volkswagen, την Goldman Sachs και την Ikea, το νέο εργοστάσιο της Northvolt στην κεντρική Σουηδία, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει την παραγωγή μέχρι το τέλος του έτους. Αν και θα αποτελέσει το πρώτο μεγάλο ευρωπαϊκό εργοστάσιο παρασκευής μπαταριών για τη Northvolt, πρόκειται απλώς για ένα πρώτο βήμα, αφού απώτερος στόχος είναι η ανέγερση ακόμη μεγαλύτερου εργοστασίου έως το 2024, το οποίο θα παράγει αρκετές μπαταρίες για περίπου 500.000 έως 600.000 οχήματα ετησίως. Άλλωστε ο διεθνής ανταγωνισμός είναι μεγάλος.
Αυτή τη στιγμή, η παγκόσμια αγορά μπαταριών κυριαρχείται από την ιαπωνική Panasonic, τη νοτιοκορεατική Samsung, τις κινεζικές CATL και BYD, ενώ φυσικά δεν μπορεί να λείπει από την εξίσωση η αμερικανική Τesla. Η Ευρώπη συνεισφέρει μόνο 3% στην παγκόσμια αγορά και εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τις εισαγωγές μπαταριών. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τους αυστηρούς κανόνες σχετικά με την εκπομπή αέριων ρύπων και συνεπώς την αυξημένη παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, η κατασκευή μπαταριών στην Ευρώπη είναι πλέον επιτακτική ανάγκη. Μεγάλη πίεση δε, άσκησε στην Ευρώπη και η ανακοίνωση της Tesla, για ανέγερση νέου εργοστασίου κοντά στο Βερολίνο.
Στο δια ταύτα όμως, οι τιμές των μπαταριών υποχωρούν και θα υποχωρούν ως το 2024, όταν θα αυξάνονται.
Η μείωση φέτος προβλέπεται, να στηριχθεί στο αυξημένο μέγεθος των συστημάτων, στην άνοδο των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων και στη διείσδυση των καθοδίων υψηλής πυκνότητας. Επίσης, η εισαγωγή νέων σχεδίων μπαταριών και η μείωση του βιομηχανικού κόστους αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω πτώση της τιμής βραχυπρόθεσμα. Η τιμή των μπαταριών διεθνώς προβλέπεται, να υποχωρήσει από τα 156 δολάρια ανά κιλοβατώρα φέτος σε 100 δολάρια το 2023, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της BNEF. Αξιοσημείωτο είναι, ότι η τιμή ήταν στα επίπεδα των 1.100 δολαρίων το 2010, δηλαδή έχει υποχωρήσει κατά 87% έκτοτε. Ωστόσο, εκτιμάται εκτιμά ότι, η ζήτηση θα ξεπεράσει τις 2 τεραβατώρες το 2024 και η τιμή των 100 δολαρίων θεωρείται επαρκής, ώστε τα ηλεκτρικά οχήματα ειδικά, να γίνουν ευθέως ανταγωνιστικά προς τα συμβατικά.

Μπήκε ο τελευταίος μήνας του χρόνου, η ΔΕΗ πώς θα βγει στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου είναι το θέμα… Σίγουρα, με μείον σε στόλο λιγνιτικό και εργαζομένων !
Μέσα στο μήνα πάντως, αναμένουμε το νέο επιχειρηματικό σχέδιο , που θα αποσαφηνίσει, κυρίως, πρώτον το πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου μέρους του προσωπικού, δεύτερον την οριστική παύση των μονάδων παραγωγής από λιγνίτη, όπως επιτάσσει η Κομισιόν ως το 2030.
Στις αρχές του 2020, πιθανόν μέσα στο πρώτο δίμηνο, η εταιρεία θα επιδιώξει την αναχρηματοδότηση μεγάλου μέρους του δανεισμού της με καλύτερους οικονομικούς όρους, μέσω της έκδοσης νέου ομολόγου. Επιπλέον, θα ανακοινωθεί η νέα εμπορική πολιτική, διαφοροποιημένη, αφού θα έχει στόχευση σε συγκεκριμένες κατηγορίες πελατών. Για παράδειγμα η εταιρεία έχει δεχθεί σημαντικό πλήγμα στη μέση τάση, όπου και αναμένεται να εστιάσει προκειμένου να ενισχύσει την παρουσία της. Στη λίστα για το νέο έτος προσθέτουμε την έναρξης διαδικασίας πώλησης του ΔΕΔΔΗΕ, που ίσως αποδειχθεί επικερδής, εφόσον τα έσοδα κατευθυνθούν, αφενός για τη μείωση του δανεισμού της, αφετέρου για τη χρηματοδότηση του νέου επενδυτικού πλάνου, με στόχο δυναμική είσοδο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τέλος, η κατάργηση της δημοπρασίας των ΝΟΜΕ.
Τα πλαίσια των ενεργειών ετέθησαν από δύο βασικούς παράγοντες: την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις στοχοθεσίες της για την νέα ενεργειακή πολιτική των κρατών-μελών , και τις επιδόσεις της ΔΕΗ στο ισοζύγιό της.

Πιο συγκεκριμένα, η Κομισιόν- εκτός από τις ήδη απεσταλμένες οδηγίες για την μετα-λιγνιτική περίοδο, θα ανακοινώσει με το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις αρχές του 2020, συστάσεις* κατά τις οποίες αναφύονται 3 βασικές προτεραιότητες:
-Δημιουργία αγορών για κλιματικά ουδέτερα και κυκλικά προϊόντα, για παράδειγμα μέσω πιο στρατηγικής χρήσης των δημόσιων συμβάσεων για την επιλογή βιώσιμων προϊόντων και υπηρεσιών. Σ’αυτό το σημείο, θα πρέπει, να υπάρχει πρόβλεψη για τους καταναλωτές, ώστε να μπρούν, να κάνουν ορθολογικές χρήσεις τους.
-Ανάπτυξη πιλοτικών έργων μεγάλης κλίμακας για τις καθαρές τεχνολογίες, με στόχο την ένταξή τους στην αγορά. Θα πρέπει να υποστηρίζονται με ενωσιακά κονδύλια και με διευκόλυνση της πρόσβασης σε ιδιωτική χρηματοδότηση.
-Μετάβαση σε εναλλακτικές και κλιματικά ουδέτερες πηγές ενέργειας και πρώτων υλών. Για τη μετάβαση αυτή απαιτείται, για παράδειγμα, η εξασφάλιση της πρόσβασης και της διαθεσιμότητας τέτοιων πηγών σε παγκοσμίως ανταγωνιστικές τιμές, η χαρτογράφηση της ενεργειακής υποδομής και προσφοράς και η προώθηση της αρχής «προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση».

Από την άλλη πλευρά, η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύθηκε για την παύση των μονάδων παραγωγής από λιγνίτη 2 έτη νωρίτερα από το όριο. Και μάλιστα σήμερα, διαβάζουμε , ότι οστόχος της προηγούμενης κυβέρνησης για τελική κατανάλωση ενέργειας στο 32,5% , αυξάνεται κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες. Μεγαλεπίβολοι στόχοι, μένει να επιτευχθούν, ως την πλήρη απολιγνιτοποίηση, που αναμένεται το 2028, όταν και τα τελευταία 700MW λιγνιτικών μονάδων θα είναι παρελθόν. Ο κύριος όγκος των λιγνιτικών μονάδων θα αποσυρθεί μέχρι το 2025, δηλαδή στην επόμενη πενταετία, καθώς θα απενταχθούν μονάδες συνολικής ισχύος 2,2GW. Δηλαδή ο λιγνιτικός στόλος της ΔΕΗ θα περιοριστεί από τα 2,9GW στα 0,7 GW. Οι πρώτες αποσύρσεις μονάδων θα γίνουν μέχρι το 2022 και θα αφορούν σε μονάδες συνολικής ισχύος 1000MW. Έτσι τα επόμενα 2 χρόνια η ισχύς των λιγνιτικών μονάδων από 3,9GW θα μειωθεί στα 2,9GW.

Συν τοις άλλοις, η οικονομική εικόνα της ΔΕΗ δεν είναι θετική. Πρόκειται πρακτικά για μία εταιρεία της υψηλής κεφαλαιοποίησης, των 25 μεγάλων εταιρειών του ΧΑ, που όμως δημοσιεύει ζημιές 353,2 εκατ. ευρώ σε επίπεδο μετά από φόρους και 416,8 εκατ. ευρώ σε επίπεδο προ φόρων. Η πιστοληπτική της ικανότητα δεν είναι ικανοποιητική, όταν κουβαλάει μεγάλο χρέος καθαρού δανεισμού μέσα στο εννεάμηνο στα 3,9 δισ. ευρώ, ενώ το κονδύλι αποσβέσεις, καθαρές χρηματοοικονομικές δαπάνες και κέρδη ή ζημιές από συνδεδεμένες εταιρείες ήταν στα 548,1 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι επενδύσεις διαμορφώθηκαν στα 508,8 εκατ. ευρώ. (Η μετοχή μετά τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων εννεαμήνου όπου καταγράφθηκε μεγάλη ζημιά στην τελική γραμμή και μείωση του EBITDA, ξεκίνησε πτωτικά και βρέθηκε να χάνει 2,66%.
Στη συνέχεια οι αγοραστές, προφανώς ορμώμενοι από την εκτίμηση της διοίκησης ότι τα επόμενα τρίμηνα θα εμφανίσουν βελτίωση λόγω των μέτρων που έχει λάβει η κυβέρνηση και τα οποία υπολογίζονται σε αύξηση 500 εκατ. ευρώ των EBITDA σε ετήσια βάση, απορρόφησαν τις απώλειες και οδηγούν τη μετοχή στα 3,3580 ευρώ με άνοδο 3,8%.
Ο όγκος των συναλλαγών είναι υψηλός και ξεπερνά τις 720 χιλ. τεμάχια και η αποτίμηση ανέρχεται στα 780 εκατ. ευρώ.)

Στο δια ταύτα όμως, ενδιαφέρον έχει, πώς θα συνταυτιστούν διασυνδεόμενοι τομείς της οικονομίας με τις ενεργειακές αλλαγές, κυρίως δηλαδή στις μεταφορές, και την οικοδομή: πώς θα προσαρμοστούν, προκειμένου να “κουμπώσουν” με τον εθνικό στόχο μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει, ότι μέχρι το 2030 θα πρέπει να έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά περίπου 600.000 χιλιάδες κατοικίες, ήτοι 60.000 το χρόνο. Σημαίνει, επίσης, ότι έως το 2030 η διείσδυση της ηλεκτροκίνησης θα πρέπει, να αυξάνεται κατακόρυφα κάθε χρόνο, ώστε στο τέλος της επόμενης δεκαετίας να ταξινομηθούν τουλάχιστον 82.000 νέα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, έναντι μόλις 315 πέρυσι.(Είτε θα πρέπει να δοθούν γενναία κίνητρα και σε βάθος χρόνου για την αγορά τους, είτε θα πρέπει να μειωθεί κατακόρυφα το κόστος των μπαταριών που κρατά στα ύψη τις σημερινές τιμές των ηλεκτροκίνητων.)

*Οι εμπειρογνώμονες στους οποίους απευθύνθηκε η Κομισιόν εκπροσωπούν 11 βιομηχανικούς κλάδους (αλουμίνιο, χάλυβας, τσιμέντο κ.α.) που καταναλώνουν πάνω από το 50% της ενέργειας που καταναλώνει η βιομηχανία στην ΕΕ.

Με πηγές energypress.gr euractiv.com bankingnews.gr florinapress.gr

Σε έρευνα της Booz&Co του 2014, που δημοσίευσε η ΔΕΗ, αναφύονται στοιχεία επίκαιρα, σημαντικά και ηλεκτροφόρα! Πρόκειται για μια συγκριτική μελέτη 8 χωρών στην ευρύτερη Ευρασία, μεταξύ, δηλαδή, Ελλάδας, Βουλγαρίας, Γερμανίας, Σερβίας, Ρουμανίας, Τσεχίας, Πολωνίας και Τουρκίας, ως προς το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη. Η χώρα μας κατακτά την 2η θέση σε παραγωγικότητα και την πρώτη σε ιδιαιτερότητα.
Η υψηλή παραγωγικότητα σε σχέση με το χαμηλό κόστος εξόρυξης του ελληνικού λιγνίτη επιβαρύνεται με το κόστος παραγωγής ενέργειας. Αιτία, το χαμηλό θερμιδικό του περιεχόμενο, δεδομένου επίσης, ότι δεν πληρούνται οι σωστές πρακτικές παραγωγής. Από την πλευρά της ΔΕΗ όμως, οι πρακτικές διαφάνειας, υγειούς ανταγωνισμού, αποσκοπούν σε ποιοτική και οικονομική ενεργειακή παροχή, όπως μπορούν διεθνείς φορείς αξιολόγησης , να δουν. Σημειωτέον, 10 χρόνια νωρίτερα, το Ίδρυμα Χάϊνριχ Μπέλ-φιλικά προσκείμενο στο γερμανικό Κόμμα των Πρασίνων-η χώρα μας είχε φτάσει στο μέγιστο της δυνατής συνολικής ετήσιας εξόρυξης με 72 εκατ. τόνους.
Τι βλέπουμε σήμερα; Μια μειούμενη σταδιακά και συστηματικά παραγωγή από το συγκεκριμένο ορυκτό, που κάποτε ήταν η πλέον βασική πηγή ενέργειας, λόγω της εσωτερικής κρίσης,στον τρόπο που λειτουργεί η αγορά ενέργειας (προτεραιότητα απορρόφησης της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ), της αύξησης του κόστους της παραγόμενης, από λιγνίτη ενέργειας λόγω στρεβλών χρεώσεων, τελών, κόστους εξαγοράς παραγόμενων ρύπων CO2 κ.α. , της χαμηλής τιμής (το τελευταίο διάστημα) του φυσικού αερίου, που ευνοεί τις αντίστοιχες μονάδες παραγωγής, με χαμηλότερο μεταβλητό κόστος έναντι του λιγνίτη και τις εισαγωγές φθηνότερης ενέργειας από χώρες ανταγωνιστικότερες της Ελλάδας, με μικρότερες επιβαρύνσεις, και τέλος, στις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις της Ε.Ε. και τις πολιτικές της σταδιακής μείωσης των μονάδων θερμικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Εδώ έγκειται και το πολύ-αναθεωρημένο ΕΣΕΚ.

Βάσει, λοιπόν, στοιχείων του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, ενώ βρισκόμαστε στην 2η θέση στην Ε.Ε. , στην 5η στην ευρωπαϊκή ήπειρο και στην 6η Παγκοσμίως, αυτό δεν είναι θετικό από τις εξής απόψεις:
-Μεγάλες επιβαρύνσεις για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπής CO2 από το 2013 και μετά, αυξάνουν το κόστος του λιγνίτη. Σήμερα επιβαρύνεται με 12-13 ευρώ η MWh. Για την περίοδο 2014-2020 η Ε.Ε. αποφάσισε να δίνει δωρεάν δικαιώματα εκπομπής CO2 σε χώρες που το ΑΕΠ τους το 2013 ήταν μικρότερο του 58% του μέσου ευρωπαϊκού. Η Ελλάδα δεν εντάχθηκε το 2013 γιατί είχε ΑΕΠ στο 60% του μέσου ευρωπαϊκού. Σήμερα που είναι πολύ χειρότερη η οικονομική κατάσταση στη χώρα, το δικαίωμα δωρεάν εκπομπών είναι προς διεκδίκηση.

-Περιβαλλοντικές απαιτήσεις βάσει οδηγιών της Ε.Ε. οδηγούν σε σταδιακή απόσυρση (έως το 2023) παλαιών ελληνικών θερμικών μονάδων συνολικής ισχύος 1800 ΜW, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι μείωσης εκπομπών CO2, (επισημαίνεται ότι την περίοδο 2005-2014 η επιτευχθείσα μείωση εκπομπών CO2 ανέρχεται σε 24% ενώ για τα έτη 2020 και 2030 οι μειώσεις εκτιμώνται σε 38% και 55% αντίστοιχα, έναντι θεσμοθετημένων σε επίπεδο Ε.Ε στόχων 21% (2020) και 43% (2030) , πολύ μεγαλύτερες δηλαδή μειώσεις από άλλα, ισχυρότερα οικονομικά κράτη μέλη της Ε.Ε.). Χαρακτηριστικό της μείωσης στην παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας, είναι ότι θερμικές και υδροηλεκτρικές μονάδες της ΔΕΗ και τρίτων το 2008, προγραμματίζονταν για φορτίο 48ΤWh έναντι του 2017, που αγγίζουν μόλις τις 35 TWh. Χαρακτηριστική είναι και η πτώση ζήτησης στο σύστημα, λόγω της οικονομικής κρίσης. Το 2008, ήταν 56,3 TWh και το 2017 53 TWh.

-Επιβολή ειδικών τελών στο λιγνίτη που δεν ισχύουν για άλλες πηγές παραγωγής.

-Μεγάλη διείσδυση στο σύστημα των ΑΠΕ και μάλιστα κατά προτεραιότητα απορρόφησης της παραγόμενης ενέργειας από το σύστημα (2008: 2 ΤWh-2017: 10 TWh), λόγω της εξαιρετικά ευνοϊκής τιμολόγησης της TWh. Aυτό, οδηγεί σε αναγκαστική μείωση παραγωγής λιγνίτη και μείωση της συμμετοχής του στην τελικώς παραγόμενη ενέργεια.

Κατά τα δεδομένα αυτά, η εκπόνηση μελέτης του ΑΔΜΗΕ το 2017, προβλέπει, ότι ως το 2023, θα πρέπει, το 56% της ηλεκτρό-παραγωγής να βασίζεται σε ΑΠΕ και το 14% σε λιγνίτη. Την ίδια χρονιά υπογράφηκε η Σύμβαση για την Κλιματική Αλλαγή από τον ΟΗΕ στο Παρίσι, που επιτάσσει οριστική παύση λειτουργίας μονάδων , που εκπέμπουν άνθρακα μέχρι το 2030. Έτσι και στην στοχοθεσία της ΕΕ, η επίτευξη του 2ου με ορίζοντα το 2030 συμβαδίζει με του ΟΗΕ, δηλαδή η θέση εκτός λειτουργίας μονάδων, που καίνε άνθρακα συνολικής ισχύος 72,8 GW.
Η ισχύς αυτή αντιστοιχεί περίπου στο 48% των ανθρακικών μονάδων της Ευρώπης. Ενώ η μονάδα Πτολεμαϊδα V ετοιμάζεται, ο νυν Πρωθυπουργός εξήγγειλε την απο-λιγνιτοποίηση της χώρας μας ως το 2028, με προτεραιότητα την Δ. Μακεδονία. Κοντά στις χώρες, που δεν φαίνεται, να εκδηλώνουν προθυμία συμμόρφωσης προς τις επιταγές των Διεθνών Οργανισμών. Η συγκεντρωτική του συνδέσμου ευρωπαϊκών ΜΚΟ , που ασχολούνται με την εξάλειψη εκπομπών άνθρακα, είναι αρκούντος αποκαλυπτική.

Για τα πρακτικά πάντως, να παραθέσουμε κάποιες πληροφορίες. Τα ορυκτά καύσιμα διακρίνονται σε τρεις, κύρια, κατηγορίες: τους γαιάνθρακες, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Γαιάνθρακας είναι και ο λιγνίτης, που περιέχει μέχρι και 30% άνθρακα. Είναι καστανόμαυρος, με ξυλώδη υφή και στερείται λάμψης. Καίγεται παράγοντας καπνό. Αν και τα μεγαλύτερα αποθέματα απαντούν στη Δυτική, Βόρεια Αφρική και στη Σιβηρία με μικρότερες συγκεντρώσεις απαντούν στην Ευρώπη, Ν.Α. Ασία, Αυστραλία, αλλά και τα δικά μας δεν στερούνται δυναμικής. Οι σπουδαιότερες λεκάνες είναι εκείνες της Πτολεμαϊδας (Πτολεμαϊδα, Κομνηνά, Αγ.Χριστόφορος, Περδίκα), της Μεγαλόπολης και Δράμας και της Φλώρινας. Μία χαρακτηριστική ιδιότητα των ανθράκων είναι η θερμογόνος τους δύναμη και εκφράζεται σε kcal / kg. Η θερμογόνος δύναμη διακρίνεται σε ανώτερη (Α.Θ.Δ.) και κατώτερη (Κ.Θ.Δ.) και μετράται σε δείγματα “ως έχουν” και σε δείγματα “επί ξηρού”. Ενδεικτικά, για το κοίτασμα “Αμύνταιο” της Πτολεμαϊδας, η ΑΘΔ, σε δείγματα “ως έχουν” είναι 2.000 kcal / kg. Η ανώτερη “επί ξηρού” είναι 4.500 kcal / kg.